نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری رشتة فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استاد، گروه فلسفه، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
نظریة عدمی شر نظریة عامی در باب ماهیت شرور است که بر طبق آن همة شرور سرشتی عدمی (یا به تعبیر دیگر، سلبی) دارند. در سدههای میانه فیلسوفـالهیدانان مسیحی برجستهای همچون سنت آگوستین و توماس آکوئینی طرفدار این نظریه بودهاند. این نظریه پس از قرنها کمتوجهی اخیراً در میان فیلسوفان دین معاصر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله پس از مروری کوتاه بر پیشینه تاریخی این نظریه در دیدگاه آگوستین و آکوئینی، تفسیری از نظریة عدمی در فلسفة دین معاصر ارائه خواهیم داد. سپس برخی ادله له این نظریه را مطرح میکنیم و نشان خواهیم داد که این ادله چندان قابل قبول نیستند. در ادامه، ادلة مخالفان نظریة عدمی را طرح و بررسی میکنیم. تکیه این ادله بر طرح دو نمونه نقض برای نظریة عدمی است: درد و شرور اخلاقی. در هر دو مورد، ابتدا مهمترین دیدگاههای طرفین نزاع طرح و بررسی میشوند و در ادامه استدلال میشود که ضعف اساسی در ادبیات معاصر این بحث کمتوجهی به دیدگاههای مرتبط در شاخههای دیگر فلسفة معاصر بهخصوص دو حوزة فلسفة ذهن و فلسفة اخلاق است. بهنظر میرسد تعیین تکلیف دربارة نظریة عدمی شر به عنوان یک نظریة مطرح در حوزة فلسفة دین بدون روشنکردن مبانی این بحث در دو حوزة فلسفة ذهن و فلسفة اخلاق ممکن نیست.
کلیدواژهها
پلنتینگا، الوین. (1384). خدا، اختیار و شر، ترجمه و توضیح محمد سعیدی مهر، قم: طه.
ملاصدرا، (1981 م.) الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج ۷، بیروت: دار احیاء التراث.
Ahern, M. B. (1966). ‘The Nature of Evil’, Sophia, 5.
Anglin, Bill and Stewart Goetz (1982). ‘Evil Is Privation’, International Journal of Philosophy of Religion, 13.
Aquinas, Thomas (1947). Summa Theologica, Translated by Fathers of the English Dominican Province, New York: Benziger Bros.
Aquinas, Thomas (1975). Summa Contra Gentiles, Translated by Anton C. Pegis et al., London, University of Notre Dame Press.
Aquinas, Thomas (2003). On Evil, Translated by Richard Regan, edited with an Introduction and Notes by Brian Davies, New York, Oxford University Press.
Augustine (1953). ‘The Nature of The Good’, in Augustine: Earlier Writings, edited and translated by John H. S. Burleigh, Kentucky, The Westminster Press.
Augustine (1961). The Enchiridion on Faith, Hope and Love, Edited by Henry Paolucci, Chicago, Henri Regenery Company.
Augustine (2010). On the Free Choice of the Will, On Grace and Free Choice, and Other Writings, Edited and Translated by Peter King, New York, Cambridge University Press.
Aydede, Murrat (ed.) (2005). Pain; New Essays on Its Nature and The Methodology of its Study, Cambridge, MIT press.
Calder, Todd C., (2007). ‘Is the Privation Theory of Evil Dead?’, American Philosophical Quarterly, Vol. 44, No. 4.
Dennett, Daniel C. (1978). ‘Why You Can't Make a Computer that Feels Pain’, Synthese, 38, 3.
Hick, John (1966). Evil and the God of Love, London: Macmillan.
Hvidt, Niels Christian (2007). ‘The Historical Development of the Problem of Evil’, in Physics and Cosmology. Scientific Perspectives on the Problem of Natural Evil, Nancey Murphy, Robert John Russell, William R. Sto, Berk, Center for Theology and the Natural Sciences.
Kane, G. Stanley (1980). ‘Evil and Privation’, International Journal of Philosophy of Religion, 11.
Reichenbach, Bruce R. (1982). Evil and a Good God, New York, Fordham University Press.
Shrader-Perry, William Joshua (2018). ‘Reclaiming Privation Theory for the Contemporary World’, LMU/LLS Theses and Dissertations, 516.