Document Type : Original Article

Authors

1 PhD Student in Islamic Philosophy and Theology Department, Fasa Branch, Islamic Azad University, Fasa, Iran

2 Assistant Professor of Islamic Azad University, Shiraz Branch, Maaref Group, Shiraz, Iran

3 Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy, Fasa Branch, Islamic Azad University, Fasa, Iran, -Second Author

10.22034/philor.2022.550704.1385

Abstract

In this article, the issue of religious plurality and diversity in Javadi Amoli's views and his answer to the following main questions is examined. The purpose of this study is to use a descriptive-analytical method to typology of Javadi Amoli's view on the issue of religious diversity and to include his answers to the three main questions of the issue of religious diversity, namely the question of rightfulness, the question of salvation and the question of interaction of followers of religions. This issue should be determined. In order to achieve this goal, Javadi Amoli's view on the question of rightfulness based on the unity of religion and nature, critique of relativity in the subject and reality and the issue of righteousness are analyzed and it is shown that Javadi Amoli has a more exclusive position on the rightfulness of religions. Javadi Amoli, in response to the question of salvation, takes an inclusive approach by raising issues such as guidance and disability. In response to the way they interact with the followers of other religions, they also believe in peaceful coexistence based on criteria and coexistence, a coexistence that is practically based on an inclusive attitude towards religious plurality and plurality.

Keywords

قرآن کریم
آیت‌اللهی، حمید رضا (1399). «رواداری ادعای ادیان توحیدی بر ناحق بودن سایر ادیان»، فصلنامه‌ی نشریه‌ی جستارهای فلسفه‌ی دین، سال نهم، شماره 2، صص 77-95.
اخگر، محمدعلی (1395). «تبیین شمول‌گرایی دینی بر مبنای تشکیک صدرایی»، فصلنامه‌ی نشریه‌ی جستارهای فلسفه‌ی دین، سال پنجم، شماره 2، صص23-44.
بیسینگر، دیوید (1394). تنوع دینی (دانش‌نامه فلسفه استنفورد 52)، ترجمه‌: مهدی اخوان، تهران: انتشارت ققنوس.
پترسون، مایکل؛ هاسکر، ویلیام؛ رایشنباخ، بروس؛ بازینجر، دیوید (1387). کتاب عقل و اعتقاد دینی: درآمدی بر فلسفه دین، ترجمه: ابراهیم سلطانی، احمدبن‌محمدمهدی نراقی، تهران: طرح نو.
تقوی‌زاده، سید غفار (1397). «تبیین دیدگاه جوادی آملی در باب کثرت ادیان»، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد با راهنمایی دکتر وحید سهرابی‌فر و مشاوره دکتر مصطفی‌پور، دانشگاه ادیان و مذاهب.
جوادی آملی، عبدالله (1372). شریعت در آینة معرفت، قم: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
جوادی آملی، عبدالله (1375). رسالت قرآن، نوبت دوم، قم: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
جوادی آملی، عبدالله (1376). «پلورالیزم دینی»، کتاب نقد، سال اول، شماره چهارم، صص 349-360.
جوادی آملی، عبدالله (1378). تسنیم تفسیر قرآن کریم، علی اسلامی، ج 1و 2و 6، چاپ اول، قم: انتشارات اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1379). «انسان و دین»، نشریه پاسدار اسلام، شماره 223.
جوادی آملی، عبدالله (1379). «پلورالیزم دینی»، تهیه و تنظیم محمدرضا مصطفی پور، مجله پاسدار اسلام، شماره 227.
جوادی آملی، عبدالله (1379). «مرزهای ذات، صفات و افعال خداوند»، نشریه پاسدار اسلام، شماره 219-220.
جوادی آملی، عبدالله (1380). دین شناسی، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1383). هدایت در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1387). تسنیم تفسیر قرآن کریم، عبدالکریم عابدینی، ج 14، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1391). انتظار بشر از دین، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1391). تفسیر تسنیم، محمد فراهانی، ج 27، قم: اسراء.
حسین‌نژاد، سولماز (1400). «کثرت‌گرایی در نجات از منظر آیت الله جوادی آملی»، پایان‌نامه‌ی سطح 3 حوزه با راهنمایی علیرضا آل بویه، مرکز تربیت مدرس صدیقه کبری (ع).
حسینی، سیدحسن (1382). پلورالیزم دینی یا پلورالیزم در دین، تهران: سروش.
خسرو پناه، عبدالحسین (1388). کلام جدید ) با رویکرد اسلامی (، قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، دفتر نشر معارف.
رشاد، علی اکبر (1391). «ابهامات مفهوم شناختی پلورالیسم دینی جان هیک»، قبسات، دوره 17، شماره 64، تابستان 1391، صص 5-22.
سروش، عبدالکریم (1378). صراط‌های مستقیم، تهران: موسسه‌ی فرهنگی صراط.
سلیمانی، عبدالرحیم (1397). تعارض دعاوی ادیان، قم: دانشگاه مفید.
شیروانی، علی (1391). «بازسازی برهان تجربه دینی بر اساس دیدگاه پلنتینگا»، پژوهشنامه فلسفه دین، بهار و تابستان، شماره 19، صص55-74.
طباطبایی، محمد حسین (1374).  المیزان فی تفسیر القرآن، سید محمد باقر موسوى همدانى، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه ى مدرسین حوزه علمیه قم.
قدردان قراملکی، محمدحسن (1389). « پلورالیزم دینی ناسازگار با قرآن»، فصلنامه تخصصی مطالعات تفسیری، پاییز، شماره3، صص53-84.
کاپلستون، فردریک (1375). تاریخ فلسفه، جلد یکم (یونان و روم)، تهران: شرکت انتشارت علمی و فرهنگی و سروش.
کامران، حسن (1382). تکثر ادیان در بوته‌ی نقد (نگاهی جامع به بحث پلورالیسم دینی)، قم: نشر معارف.
کربلایی پازوکی، علی (1385). «پاسخ به کثرت گرایی دینی و انحصارگرایی مسیحی»، آینه معرفت، دوره6، شماره2، صص25-54.
مروی‌نام، محسن (1399). «شمول‌گرایی نجات از دیدگاه کارل رانر و استاد مطهری و نقش آن در گفتگوی اسلام و مسیحیت»، فصلنامه‌ی نشریه‌ی جستارهای فلسفه‌ی دین، سال نهم، شماره 1، صص 1-24.
هیک، جان (1390). «پلورالیسم دینی و اسلام»، در (محمـد محمـدرضـایی؛ کـلام جدیـد با رویکرد تطبیقی)؛ قم: نشر معارف.
هیک، جان (1386). مباحث پلورالیسم دینی، به انضمام بررسی دیدگاه متفکران مسلمان/ به قلم محمد لگنهاوزن، ترجمه‌ی عبدالرحیم گواهی، تهران: علم.
Rahner, Karl (2001). “Christianity and the None-Christian Religions”, P 19-38. in Hick, John and Hebblethwaite, Brain. (2001), Christianity and Other Religions: Selected readings, Oxford: One World press.
Hick, John (2001). Dialogues in the Philosophy of Religion, New York: Palgrave.