جستارهای فلسفه دین
بررسی نقادانه خداباوری شکاکانه برگمن و بن‌بست شکاکیت اخلاقی

فاطمه سعیدی؛ عبدالرسول کشفی؛ امیرعباس علی‌زمانی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 1-23

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.3766

چکیده
  خداباوری شکاکانه یکی از انواع پاسخ‌های فیلسوفان خداباور در واکنش به مسئلۀ قرینه‌ای شر است. این رویکرد که خود دربردارندۀ مجموعه‌ای از آراست، با تکیه بر محدودیت قوای شناختی بشر و پیچیدگی و ژرفای واقعیت ارزشی، در ادعای گزاف‌بودن شرور تردید می‌افکند. این مقاله مبتنی بر آرای برگمن، از فیلسوفان برجستۀ این حوزه، است. برگمن با مطرح‌کردن ...  بیشتر

نقش گرامر زبان دینی در فهم معنای خدا از نگاه فیلیپس و نقد آن

زینب شکیبی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 25-35

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.3767

چکیده
  فیلیپس معتقد است به‌کارگیری مفاهیم دینی توسط مؤمنان، یگانه ابزار برای فهم معنای خدا در بازی زبان دینی است، نه مطابقت با واقعیت خارجی. او بر همین اساس می‌گوید ادراک حقیقت الهی خارج از نحوة زندگی دینی باعث سقوط به ورطة مغالطة تعالی زبان دینی خواهد شد. لذا نگاه مبتنی بر ترس از عذاب الهی و یا امید به پاداش خداوند را طرد می‌کند. او با پذیرش ...  بیشتر

جایگاه دیگری و اخلاق از منظر کیرکگور

راضیه زینلی؛ امیرعباس علی‌زمانی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 37-62

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.3810

چکیده
  قصد اصلی ما در این مقاله، پرداختن به «دیگری» و ارتباط آن با فردِ انسانی از منظر کیرکگور است. پرسش اصلی ما این است که آیا ما در آیینۀ «دیگری» خود را می‌شناسیم یا «دیگری» مانع و حائلی است در شناخت ما از خویشتن. ما ابتدا جایگاه «دیگری» را در مراحل سه‌گانۀ حیات بررسی کرده و تفاوت آن‌ها را با یکدیگر مطرح می‌کنیم و در ...  بیشتر

تلفیق متافیزیک بوهمی و صدرایی برای تبیین فعل الهی

حسین اجتهادیان

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 63-81

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.4039

چکیده
  مکانیک کوانتم گرچه نظریه‌ای برای توضیح پدیده‌های فیزیکی بود ولی فیزیک‌دانان را با پدیده‌هایی مواجه کرد که باورهای رایج متافیزیکی آن‌ها را به چالش می‌کشید. لذا تفسیرهای مختلفی از مکانیک کوانتم ارائه شد که ناشی از برداشت‌های فلسفی متفاوت از مکانیک کوانتم بود. در میان این تفاسیر، تفسیر دیوید بوهم با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارد ...  بیشتر

نقد و بررسی نسبت علم الهی با اختیار انسان در الهیات گشوده بر مبنای فلسفه صدرایی

سیدمحمدعلی دیباجی؛ عیسی محمدی نیا

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 83-104

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.4126

چکیده
  خداباوری گشوده، رویکردی نوین در عرصة الهیات و فلسفة دین به‌شمار می‌رود که با نظرات و دیدگاه‌های خود نظرات اندیشمندان معاصر را به خود جلب کرده است. ادعای اصلی حامیان این رویکرد این است که بسیاری از آموزه‌های رایج کلام مسیحی در باب ذات و صفات خداوند مطابق با کتاب مقدس نیستند و از همین رو ناسازگاری‌هایی را با علم جدید در اندیشه‌های ...  بیشتر

نظریه عدمی شر؛ چالش‌ها و پاسخ‌ها

فاطمه رأفتی؛ محمد سعیدی مهر

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1398، صفحه 105-127

https://doi.org/http://dx.doi.org/10.22034/rs.2019.4371

چکیده
  نظریة عدمی شر نظریة عامی در باب ماهیت شرور است که بر طبق آن همة شرور سرشتی عدمی (یا به تعبیر دیگر، سلبی) دارند. در سده‌های میانه فیلسوف‌ـ‌الهیدانان مسیحی برجسته‌ای همچون سنت آگوستین و توماس آکوئینی طرف‌دار این نظریه بوده‌اند. این نظریه پس از قرن‌ها کم‌توجهی اخیراً در میان فیلسوفان دین معاصر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله ...  بیشتر