نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی
چکیده
امیلیو بتی هرمنوتیست ایتالیایی عینیت‌گرای نوروش‌شناختی قرن بیستم است. او که از مخالفان هرمنوتیک فلسفی گادامر است تلاش کرده با ادامه دادن راه شلایرماخر و اصلاح نظریه فهم متن او نظریه هرمنوتیکی جدیدی ارائه دهد که در فهم مراد مولف کارآمدتر باشد. او معتقد است؛ راه رسیدن به مراد مولف بازسازی قصد او از طریق بازسازی اندیشه‌هایش است. به این منظور وی به دالهای معنادار متن که توسط مولف به کاررفته‌اند و همین طور جنبه‌های روانشناختی او و شرایط زیستی‌اش اهمیت زیادی می‌دهد. با این حال، وی به دلیل تبعیت از کانت در ساختارهای ذهن قائل به نقش ویژه ذهنیتهای مفسر در تفسیر است. همین نیز سبب شده او عینیت‌گرای نسبی باشد و نه مطلق. او با توجه به این مشکل برای جلوگیری از ذهن‌گرایی مخرب در کنار توجه به محوریت مولف در تفسیر، با ضرب چهار قانون و همچنین با بر شمردن اضلاعی برای تفسیر همچون فیلولوژی، تفسیر تاریخی، تفسیر جامعه‌شناختی (مبتنی بر آراء ماکس وبر)، تفسیر بازتولیدی و تفسیر هنجاری تلاش کرده حدودی را برای نقش مفسر در رسیدن به مراد مولف معین نماید. با این حال به نظر می‌رسد او با قواعد و اضلاع مزبور نتوانسته به این چالش غلبه کند و عملا هم مولف‌محور باقی بماند و در عین حال نقش ویژه‌ای نیز به مفسر بدهد. این مقاله این چالش، راهکار او و نقدهای وارد بر راه‌کارهای او را بیان می‌کند.
کلیدواژه‌ها
)