نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای فلسفه تطبیقی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
3 دانشیار گروه فلسفه دین دانشگاه تهران
چکیده
نوشتار حاضر به چیستی سعادت انسان و نسبت آن با معرفت ایمانی به خدا می‌پردازد. سن توماس اکوئیناس در سنت فلسفه مسیحی، و علامه طباطبایی در زمره متعاطیان حکمت صدرایی در سنت فلسفه اسلامی به این موضوع پرداخته و هر دو سعادت حقیقی را در شناخت و اتحاد با خدا می‌دانند و معتقدند از آنجا که سعادت حقیقی، برای انسان و در مورد غایت نهایی او بکار می‌رود، هرگاه انسان در خصیصه خود که قوه عقل است به فعلیت کامل رسید، و عالی‌ترین معقول را تعقل کرد به سعادت رسیده است. هر دو از این شناخت کامل به رؤیت تعبیر کرده و آنرا نوعی اتحاد وجودی در حد ظرفیت انسانی با مبدء متعال می‌دانند. بر این اساس معرفتی که از ایمان ساده عامه مردم به خدا نشأت می‌گیرد نمی‌تواند آنها را به سعادت حقیقی برساند؛ و اکثر اهل ایمان از درک سعادت محروم خواهند بود. هر چند بر اساس مبانی هر دو می‌توان راه حلی برای آن یافت.
کلیدواژه‌ها
منابع:
- جوادی آملی، عبدالله. (1393). تحریر رسالة الولایة شمس الوحی تبریزی. قم: مرکز نشر اسراء.
- ژیلسون، اتین. (1370). روح فلسفه قرون وسطی. ترجمهی ع.داوودی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- ژیلسون، اتین. (1375). مبانی فلسفه مسیحیت. ترجمهی محمد محمدرضایی، محمود موسوی. قم، دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز انتشارات.
- ژیلسون، اتین. (1389). تاریخ فلسفه مسیحی در قرون وسطی. تهران: سمت.
- صدر المتألهین شیرازی، محمد. (1981)م. الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث.
- صدر المتألهین شیرازی، محمد. (1354). المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
- صدر المتألهین شیرازی، محمد. (1366). تفسیر القرآن الکریم. تصحیح محمد خواجوی، قم، بیدار.
- طباطبایى، محمدحسین . (1374). ترجمه تفسیر المیزان. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامى.
- طباطبایى، محمدحسین . (م1999). الرسائل التوحیدیة بیروت: موسسة النعمان.
- طباطبایى، محمدحسین. (1388). رسایل توحیدی. قم: بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم).
- طباطبایى، محمدحسین. (1390). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات.
- فیاضی، غلامرضا. 1384. حقیقت ایمان از منظر ملاصدرا و علامه طباطبایی. پژوهشهای دینی. سال اول – شماره اول _ بهار 84. ص 5 –
- کاپلستون، فردریک چالز. 1392. تاریخ فلسفه قرون وسطی. ترجمهی ابراهیم دادجو. تهران: سروش.
- گلستانه، فهیمه. (1391). حقیقت ایمان از دیدگاه ملا صدرا و علامه طباطبایی. دو فصلنامه علمی-پژوهشی حکمت صدرایی، پاییز و زمستان 1391، ص 23 - 32
- ملکی، منصوره. هوشنگی، حسین. (1395). سعادت ناقص و کامل و ارتباط آن با رویت خداوند از دیدگاه توماس آکوئیناس. پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)، سال چهاردهم، شماره اول، بهار و تابستان 1395.
- St. Thomas. New English Translation of Summa Theologiae (Summa Theologica). by Alfred J. Freddoso. John and Jean Oesterle Professor Emeritus of Thomistic Studies. Professor Emeritus of Philosophy. University of Notre Dame. https://www3.nd.edu/~afreddos/summa-translation/TOC-part1-2.htm
- St. Thomas. Summa Contra Gentiles, Book Three ….. translated by Vernon J. Bourke. University of Notre Dame Press; Reprint edition edition (January 1, 1975).
- St. Thomas. Summa Theologiae. (Benziger Bros. edition, 1947). Translated by Fathers of the English Dominican Province.
- St. Thomas. Summa Theologiae. Latin text and English translation, Introductions, Note, Appendices and Glossaries. THOMAS GIBLY. Published in the United States of America by Cambridge University Press, New York.
- Stenberg, Joseph, Aquinas on Happiness (2016). Philosophy Graduate Theses & Dissertations.50.University of Colorado at Boulder.
)