TY - JOUR ID - 245109 TI - نقد ماهیت سلبی سنت‌گرایی در اندیشه سیدحسین نصر JO - جستارهای فلسفه دین JA - PHILOR LA - fa SN - 238-07X AU - نژادایران, محمد AD - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 5 IS - 1 SP - 101 EP - 122 KW - سنت KW - سنت‌گرایی KW - مدرنیته KW - دین KW - وحدت متعالی ادیان DO - N2 - سنت‌گرایی یک جریان فکری جدید است که در واکنش به روند رو به رشد مدرنیته در جهان امروز پدید آمده است. بررسی مبانی انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی و دین‌شناختی سنت‌گرایی نشان می‌دهد که این جریان فکری فاقد هرگونه ماهیت ایجابی است و صرفاً می‌توان آن را در نسبت سلبی با مفاهیم اصلی مدرنیته نظیر سوژة استعلایی، علم مدرن و عرفی‌گرایی درک کرد. سنت‌گرایی بیش‌ از آن‌که برآمده از اصول و مبانی سنتی و مذهبی باشد، نوعی ایدئولوژی مدرن است که بر مبنای مدرنیته‌ستیزی شکل‌ گرفته است و هویت خود را به صورت سلبی و از طریق نفی مدرنیته تعریف می‌کند. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که رویکرد سنت‌گرایانی نظیر سیدحسین نصر به مفاهیم و مبانی سنتی اغلب با نگرش‌های سنتی متفکران جوامع پیشامدرن تفاوت‌های اساسی دارد و بیش‌تر آن‌ها با الهام از انگاره‌ها و مفاهیم مدرن و با وارونه‌سازی آن‌ها سعی در ترسیم نوعی تفکر ضدمدرن دارند که مختصات آن چندان با مناسبات فکری و الگوهای زندگی جوامع سنتی تطابق ندارد. همین عدم هم‌خوانی سنت‌گرایی با انگاره‌های سنتی باعث شده است تا بسیاری از نگرش‌های آن‌ها با واقعیت‌های تاریخی جوامع پیشامدرن در تعارض باشد و سنت‌گرایی را دچار یک دوگانگی مبنایی کند. سنت‌گرایی از یک‌سو به نفی مدرنیته به سود سنت‌های پیشامدرن می‌پردازد و از سوی دیگر با گسست از مبانی پیشامدرن، منطق درونی مدرنیته در تقسیم‌بندی مبتنی بر دوگانگی سنت و مدرنیته را می‌پذیرد و بازتولید می‌کند. UR - https://journal.philor.org/article_245109.html L1 - https://journal.philor.org/article_245109_e007219060e774a716d09077ade4475f.pdf ER -