جستارهای فلسفه دین
مفهوم خدا در اندیشه ابن‌سینا

مستانه کاکایی؛ حسن عباسی حسین آبادی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 1-17

چکیده
  ابن‌سینا بر اساس وجودشناسی، خداشناسی را تبیین می‌کند و برای اثبات خدا استدلالی مبتنی بر وجودشناسی بیان می‌کند. اصل مهم وجودی او تمایز میان وجود و ماهیت است. بر اساس این تمایز، موجودات به دو قسم واجب و ممکن تقسیم می‌شوند. در واجب‌الوجود تمایز وجود و ماهیت بی‌معناست و در ممکنات چنین تمایزی برقرار است. پرسش اولیه این است که ابن‌سینا ...  بیشتر

بررسی و سنجش برهان وجودشناختی بر مبنای دو نظریه معقولات ثانیه و نفس الأمر در فلسفه اسلامی

مهدی عباس زاده

دوره 5، شماره 2 ، آبان 1395، ، صفحه 87-108

چکیده
  برهان وجودی یا وجودشناختی به دسته‌ای از استدلال‌های عقلی بر اثبات وجود خدا در فلسفة غرب اطلاق شده است که در آن‌ها کوشش می‌شود از خود مفهوم خدا یا واجب‌الوجود در ذهن انسان، و نه از ویژگی‌های مخلوقات خارجی، مستقیماً وجود خارجی خدا نتیجه گرفته شود. طرح برهان وجودی به معنای دقیق کلمه، با آنسلم در قرون وسطای مسیحی آغاز شد. این برهان ...  بیشتر

تصور موضوع در ادله اثبات خدا، بررسی و نقد چند دیدگاه

نادر شکراللهی

دوره 5، شماره 2 ، آبان 1395، ، صفحه 109-128

چکیده
  اثبات و نفی وجود هر موجودی فرع بر امکان تصور آن است. آیا خدا به تصور می­آید که بتوان از بودن یا نبودن او سخن گفت؟ گروهی تصور خدا را ممکن نمی­دانند. ظواهر بعضی از متون دینی و عرفانی همین است. اما مقصود این متون دینی و عرفانی، عدم امکان تصور حقیقت حق‌تعالی به علم حصولی است نه عدم امکان هر گونه تصوری. کسانی که تصور را ممکن می­دانند گاهی ...  بیشتر