نعیمه پورمحمدی؛ احمدرضا هاشمی
چکیده
با مسئله شاهدمحور شر از سوی ویلیام رو کمابیش آشنا هستیم. رو وجود خدا یا (در مقالات متأخرش) احتمال وجود خدا را به خاطر نیافتن دلایل موجهِ خدا برای تجویز شرور رد می‌کند. خداباوران در مقابل، کوشیده‌اند از دلایلِ موجه خدا برای تجویز شرور پرده بردارند و توجیهاتی با عنوان تئودیسه عرضه کنند. در این میان، خداباوری شک‌گرایانه در واکنش به ...
بیشتر
با مسئله شاهدمحور شر از سوی ویلیام رو کمابیش آشنا هستیم. رو وجود خدا یا (در مقالات متأخرش) احتمال وجود خدا را به خاطر نیافتن دلایل موجهِ خدا برای تجویز شرور رد می‌کند. خداباوران در مقابل، کوشیده‌اند از دلایلِ موجه خدا برای تجویز شرور پرده بردارند و توجیهاتی با عنوان تئودیسه عرضه کنند. در این میان، خداباوری شک‌گرایانه در واکنش به مسئله شر، از راه دیگری می‌رود. ادعای خداباوری شک‌گرایانه این است که ما موجودات بشری از اساس شاید نتوانیم به دلایلِ موجه خدا برای تجویز شرور پی ببریم و از آنجا که نیافتن‌ِ دلیل از سوی ما انسان‌ها دلیل قو‌ی‌ای به سودِ نداشتن‌ِ دلیل از سوی خدا نیست، برهان شر برای رد خدا سقوط می‌کند. ما در این مقاله ابتدا رویکرد خداباوری شک‌گرایانه به روایت ویلیام آلستون و مایکل برگمن را تبیین می‌کنیم و سپس بر اساس چالش‌هایی که دیگر فلاسفۀ دین و الاهیدانان پیش روی آنها قرار داده‌اند به این نتیجه می‌رسیم که رویکرد خداباوری شک‌گرایانه هنوز نتوانسته است از حل آن چالش‌ها برآید. از آنجا که چالش‌ها از زوایای گوناگونی به این رویکرد وارد شده است، در این مقاله صرفاً چالش‌های اخلاقی را مد نظر قرار دادیم. ما در این مقاله چالش‌های یازده‌گانه‌ای را از متون مختلف فیلسوفان دین استخراج، صورت‌بندی وتحلیل کردیم و اشکالات و پاسخ‌های مجدد از هر دو طرفِ این منازعه را به دقت پی‌گرفتیم و در نهایت به این داوری رسیدیم که پاسخ‌های خداباروی شک‌گرایانه هنوز کافی و قانع‌کننده نیست و به نظر می‌رسد همچنان باید در جبهۀ مدافعه‌جویانۀ تئودیسه در برابر برهان شر مقاومت کرد.
