جستارهای فلسفه دین
بررسی تحلیلی نسبت زبان و امر متعالی در مسئله تنوع دینی

مهدی اخوان

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 1-25

چکیده
  نسبت زبان و امر واقع در فلسفه، به‌طورکلی، و در فلسفۀ زبان، به‌ طور خاص، مباحث معناشناسی و نظریۀ دلالت را پیش می‌کشد. هر رویکرد فلسفی به پدیدۀ تنوع و کثرت ادیان باید به این مباحث زبان‌شناسانه نظر داشته باشد. نظریه‌های دلالت و معنایی که در باب امر متعالی در خصوصِ مسئلة تنوع دینی برگرفته می‌شوند، باید به‌گونه‌ای باشند که تمامیت و ...  بیشتر

دفاع از براهین کلاسیک اثبات خدا بر مبنای طرح ماهیت اصلاح‌شدة برهان جورج ماورودس

نعیمه پورمحمدی

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 27-50

چکیده
  جورج ماورودس، فیلسوف دین و معرفت‌شناس اصلاح‌شده، تلقی جدیدی از برهان ارائه ‌می‌کند که با کمک آن ‌می‌توان نگاهی جدید به برهان‌های سنتی اثبات وجود خدا داشت. او در ماهیت برهان با افزودن دو شرط «قطعیت» و «قانع‌کنندگی» بر دو شرط سابق «اعتبار» و «صحت»، برهان را یک مفهوم ترکیبی یا دوبعدی تلقی ‌می‌کند که متشکل ...  بیشتر

مقایسه دیدگاه ویلیام جیمز و جان بیشاپ در زمینه توجیه باور دینی

شیما شهرستانی؛ حمیدرضا آیت اللهی

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 51-76

چکیده
  ویلیام جیمز در مقابل دیدگاه قرینه‌گرایان و به‌خصوص کلیفورد دیدگاه خود را دربارة تأثیر اراده بر باور مطرح کرده است. بر اساس دیدگاه کلیفورد برای همه، همیشه و همه‌جا خطاست که باوری را بدون شواهد کافی بپذیرند. ویلیام جیمز درمقابل، معتقد است که به جای ترسیدن از خطا، که شیوة مورد نظر کلیفورد برای اعمال اخلاق بر باور است، بهتر است به رسیدن ...  بیشتر

الگوی الهیات اجتماعی اسلامی در اندیشه و آثار موسی صدر؛ امت واحده

سید علیرضا حسینی بهشتی؛ فاطمه مریدی

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 77-99

چکیده
  موسی صدر یکی از بارزترین اندیشمندان و مصلحان مسلمان معاصر است که با رویکرد الهیاتی خود مسائل و معضلات اجتماعی را شناسایی کرده و در پی حل آن برآمده ­است. حضور این اندیشمند به طور هم‌زمان در دو حوزة نظر و عمل‌، ضرورت بررسی و مطالعة آثار و اندیشه و نحوة عمل وی را دوچندان کرده است. این رساله با توجه به ادبیات موجود در موضوع الهیات اجتماعی‌، ...  بیشتر

نقد ماهیت سلبی سنت‌گرایی در اندیشه سیدحسین نصر

محمد نژادایران

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 101-122

چکیده
  سنت‌گرایی یک جریان فکری جدید است که در واکنش به روند رو به رشد مدرنیته در جهان امروز پدید آمده است. بررسی مبانی انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی و دین‌شناختی سنت‌گرایی نشان می‌دهد که این جریان فکری فاقد هرگونه ماهیت ایجابی است و صرفاً می‌توان آن را در نسبت سلبی با مفاهیم اصلی مدرنیته نظیر سوژة استعلایی، علم مدرن و عرفی‌گرایی درک کرد. ...  بیشتر

تبیین نظریه دین طبیعی با تأکید بر رویکرد فرگشتی دانیل دِنت و نقدهای خداباورانه آلوین پلنتینگا

هژیر مهری

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، صفحه 123-145

چکیده
  در این مقاله ابتدا با تبیین نظریة دین طبیعی، بررسی زیست‌شناسانه‌ای از دین ارائه می‌شود و دین هم‌چون پدیده‌ای طبیعی بررسی می‌شود. از نظر نئوداروینیست‌ها دین حتی اگر متعالی و از جهان دیگر باشد می‌تواند به عنوان پدیده‌ای طبیعی که به توسط انسان ظهور یافته و محقق ‌شود، ملاحظه شود. برای تفسیر رویکرد دین طبیعی می‌توان گفت نئوداروینیست‌هایی ...  بیشتر