بررسی و نقد آموزة «گشودگی» در حل تعارض علم الاهی و اختیار بشری

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفة دین، پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 استادیار گروه فلسفه، دانشگاه تهران پردیس فارابی

چکیده

خداباوری گشوده جنبشی الاهیاتی است که در اواخر قرن بیستم از دل سنت اوَنجلیکال مسیحی سر بر آورد و دغدغة ترسیم مدلی از فعل خداوند در عالم را داشت که بتواند بر اساس آن تعارض و ناسازگاری موجود در الاهیات سنتی، بین اراده آزاد/ اختیار بشر و علم پیشین و مطلق الاهی، را رفع کند. آنها کوشیدند نشان دهند که خداوند علم مطلق و جهان‌شمول ندارد؛ بلکه علم خداوند و آیندة عالم و بشر هر دو گشوده‌اند و همه‌چیز به اختیار و ارادة انسان بستگی دارد. خدای خداباوری گشوده از سر مهر و عشق خود به بشر علم‌اش را محدود و آینده را گشوده و وابسته به ارادة انسان گذاشته است. از جمله انتقاداتی که به خداباوری گشوده وارد شده معضل محدودیت علم الاهی است. دیگر اینکه مدعیات خداباوران گشوده در باب گشوده‌بودن آینده و پیش‌بینی‌ناپذیربودن آن با نصّ کتاب مقدس همخوانی ندارد. به‌نظر می‌رسد در این میان مدل الاهیاتی شیعی، یعنی بداء، چه‌بسا راه میانه‌ای برای حل معضل علم پیشین و خطاناپذیر الاهی و ارادة آزاد بشر باشد، بدون اینکه یکی از دو طرف را نادیده بگیرد یا به نفع دیگری مصادره به مطلوب کند. مدل بدائی در حین اصالت‌بخشیدن به اختیار انسان، علم و قدرت الاهی را نیز، که به صورت سنتی مطرح شده بود، حفظ می‌کند و از این لحاظ از نقدهای وارد بر الاهیات کلاسیک مسیحی مصون است و اشکالات الاهیات گشوده را نیز ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Openness and Bada' according to the Open Theistic View and the Shi'a Theology; A Comparative Study

نویسندگان [English]

  • Sayyeda Saida Mirsadri 1
  • Mansour Nasiri 2
1 Tehran University, Farabi College
2 phd of philosophy
چکیده [English]

Open theism is a theological movement rising out of the evangelical tradition at the end of the century. Seeking to resolve the incompatibility existing between the divine infallible foreknowledge and the human free-will, they sought to devise a theology that could be able to uphold human freedom and free will while keeping God at the centre of its system. According to their focal idea both God and the future are open, that is nothing is predetermined and set beforehand about future and since it has not yet taken place, God has no knowledge of it. The critique raised against them is that in their attempt to defend human free will and to resolve the challenge of incompatibility, they reduce the divine knowledge, hence distorting the image of the traditional God. In this contribution we seek to present a Shi’a theological model that while seeking to resolve the problem, remains loyal to the traditional image of God, hence being immune of the critiques raised against open theism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Open theism"
  • "foreknowledge"
  • "free will"
  • "freedom"
  • "openness"
  • "bada'"

مراجع

قرآن کریم.
کتاب مقدس.
سبحانی، جعفر، (۱۴۱۴).البداء فی ضوء الکتاب والسنۀ، قم: موسسه النشر الاسلامی.
مطهری، مرتضی (1374). انسان و سرنوشت، قم: تهران: صدرا.
ناصف، منصور علی (2008). التاج الجامع للاصولفی احادیث الرسول، بیروت: دارالخلافه.
هاروی، ون آستن (1390). فرهنگ الاهیات مسیحی، ترجمة جواد طاهری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 
Basinger, David (2013). ‘Introduction to Open Theism’ in: Models of God and Alternative Ultimate Realities, edited by Diller, Jeanine, Kasher, Asa, Springer Netherlands.
Hasker, William (1989). God, Time, and Knowledge, New York: Cornell University Press.
Hasker, William (2004). Providence, Evil and Openness of God, Rutledge.
Hasker, William (2010). ‘Eternity and Providence’, in: Charles Taliaferro & Chad Meister (eds.),The Cambridge Companion to Christian Philosophical Theology, New York: Cambridge University Press.
Hasker, William; Sanders, John (2017). ‘Open Theism: Progress and Prospects’, in: TheologischeLiteraturzeitung, 142/9.
Pinnock, Clark H.; Rice, Richard; Sanders, John; Hasker, William; Basinger, David (1994).The Openness of God: A Biblical Challenge to the Traditional Understanding of God, Inter Varsity Press, Downers Grove IL.
Rhoda, Alan R. (2007). ‘The Philosophical Case for Open Theism’, InPhilosophia, 35.
Rhoda, Alan R. (2013). ‘Open Theism and Other Models of Divine Providence’ In Diller, Jeanine, Kasher, Asa (eds.), Models of God and Alternative Ultimate Realities, Springer Netherlands.
Rissler, James (2017). ‘Open Theism’, InInternet Encyclopedia of Philosophy, http://www.iep.utm.edu/o-theism/, Accessed 6 Nov 2017.
Sanders, John (1997).The God Who Risks; A Theology of Providence, Inter Varsity Press, Downers Grove IL.
Sanders, John (2016).Theology in the Flesh: How Embodiment and Culture Shape the Way We Think About Truth, Morality, and God, Fortress.
Studebaker, Steven M. (2004). ‘The Mode of Divine Knowledge in Reformation Arminianism and Open Theism’, InJETS, 47/3.
Vanhoozer, Kevin J. (2012). Remythologizing Theology: Divine Action, Passion, and Authorship, Cambridge University Press.
Woodruff, David M. (2013). ‘Being and Doing in the Concept of God’ In Diller, Jeanine, Kasher, Asa (eds.), Models of God and Alternative Ultimate Realities, Springer Netherlands.
Zagzebski, Linda (2017). ‘Foreknowledge and Free Will’, in: Edward N. Zalta (ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy, <https://plato.stanford.edu/archives/sum2017/entries/free-will-foreknowledge/>.
https://en.oxforddictionaries.com/definition/ontic,‘Ontic’, Accessed 6 Nov 2017.
https://www.opentheism.info, ‘Open Theism Information’, Accessed 6 Nov 2017.
جستارهای فلسفه دین

دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 16
پاییز و زمستان 1397
صفحه 129-149

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار