1دانشجوی دکترا فلسفه دین، پردیس فارابی دانشگاه تهران
2استادیار گروه فلسفه، دانشگاه تهران پردیس فارابی
چکیده
در بحث زبان دین، معناداری گزارههای دینی یکی از چالشهای پیش رویِ فلاسفة دین است. در میانِ نظریه‌ها و پاسخهای داده شده، نظریة نمادگرایی دینی پل تیلیش اهمیت ویژهای دارد. براساس این نظریه، تمامی گزارههای دینی به غیر از گزارة «خدا وجود دارد» نماد هستند. وی با تمایز قائل شدن بین نماد و نشانه، و غیرلفظی و نمادین خواندن گزارههای دینی، سخن‌گفتن از خداوند را بیمعنا نمی‌داند و بدین‌ترتیب به چالش اصلی پیش روی دینداران که از جانب پوزیتیویستها مطرح شده بود پاسخ میدهد. تفسیر نمادین از زبان دین تلاش دارد تا توضیح دهد که چگونه زبان دینی می‌تواند معرفت‌بخش باشد. اما اشکال اصلی وارد بر نظریة وی این است که با قبول پیش‌فرض حداکثری او در باب نمادین‌بودن تمامی گزارههای دینی و زبان دین، دیگر نمیتوان به نحو حقیقی و غیرنمادین در باب خدا سخن گفت. بنابراین راه برای شناخت و ارتباط برقرارکردن با خداوند بسته شده و تفسیر نمادین وی بیش از آنکه تفسیری الاهیاتی باشد، تبدیل به یک تفسیر متافیزیکی میشود و تا جایی پیش میرود که حتی مسیحیت را از درون خالی می‌کند و جز پوستهای از آن باقی نمیگذارد. شناخت و فهم این نظریة پیچیدة تیلیش فقط با شناخت دغدغههای فلسفی ـ الاهیاتی وی و فقط در چهارچوب کل نظام فکریاش امکانپذیر است.
Religious Symbolism, from Paul Tillich’s Perspective Based on his Theologico-Philosophical System
چکیده [English]
In discussions on religious language, meaningfulness of the religious statements is one of the challenges the philosophers of religion are faced with. Among the responses given, Paul Tillich’s religious symbolism is of special importance. Based on this theory all the religious statements except for ‘God exists’ are symbols. Distinguishing between ‘sign’ and ‘symbol’ and regarding the religious statements as non-literal and hence symbolic, he deems religious language as ‘meaningful’ and thus responds to the challenges raised by positivists against all religions in speaking of God. Religious symbolism tries to show how the religious language could be of cognitive nature. But the problem is that by accepting his pan-symbolic view about religious statements and religious language, it becomes impossible to actually and literally talk about God. Thus any way to comprehend and to communicate with God would be blocked out, and this turns his symbolic interpretation to be more of a philosophical nature and preoccupation than a theological tenor and application – to the extent of rendering Christianity devoid of its genuine content.
Comprehending this complicated theory is only possible when one would understand it within the framework of his whole theologico-philosophical system of thought.
کلیدواژه ها [English]
Paul Tillich, symbolism, religious symbolism, Sign, religious symbol
مراجع
کتاب مقدس.
پترسون، مایکل و دیگران (1393). عقل و اعتقاد دینی: درآمدی بر فلسفه دین، ترجمة احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.
تیلیش، پل (1381). الهیات سیستماتیک، ج 2 و 1،ترجمة حسین نوروزی،تهران: انتشاراتحکمت.
تیلیش، پل (1384). شجاعتِ بودن، ترجمة مراد فرهادپور، تهران: شرکت انتشارات علمی وفرهنگی.
سارتر، ژانپل (1380). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمة مصطفی رحیمی، تهران: انتشاراتنیلوفر.
Ford, Lewis S. (1966). ‘The Three Strands of Tillich’s Theory of Religious Symbols’, The Journal of Religion, Vol. 46, No. 1, Part 2, University of Chicago Press.
Hébert, Mireille, Reijnen, Anne Marie (2010). Paul Tillich et Karl Barth: Accords et Antagonismes Théologique, LIT Verlag Münster.
Hick, John H. (1990).Philosophy of Religion. New Delhi: Prentice Hall of India.
McDonald, H. D. (1964). ‘The Symbolic Theology of Paul Tillich’, Scottish Journal of Theology, Vol. 17, Issue 4.
Amy-Jill Levine et al (eds.) (2006).The Historical Jesus in Context, Princeton University Press.
Heywood, Thomas, J. (1965). ‘Religious Language as Symbolism’, Religious Studies, Issue 1.
Tillich, Paul (1975). Systematic Theology, Vol. I & II,London: The University of Chicago Press.
Tillich, Paul (1996). ‘Religious Language as Symbolic’, in Philosophy of Religion, Selected Readings, NewYork: Oxford University Press Tillich, Paul (1958). ‘The Religious Symbol’, Daedalus, Vol. 87, No. 3.
Tillich, Paul (1957). The Dynamics of Faith, Harper Torchbooks.
Tillich, Paul (1959). Theology of Culture, Robert C. Kimball (ed.), New York: Oxford University Press.
ابتدای صفحه