نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی ـ فلسفی وی

میرصدری, سیده سعیده; نصیری, منصور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترا فلسفه دین، پردیس فارابی دانشگاه تهران

² استادیار گروه فلسفه، دانشگاه تهران پردیس فارابی

چکیده

در بحث زبان دین، معناداری گزارههای دینی یکی از چالشهای پیش رویِ فلاسفة دین است. در میانِ نظریه‌ها و پاسخهای داده شده، نظریة نمادگرایی دینی پل تیلیش اهمیت ویژهای دارد. براساس این نظریه، تمامی گزارههای دینی به غیر از گزارة «خدا وجود دارد» نماد هستند. وی با تمایز قائل شدن بین نماد و نشانه، و غیرلفظی و نمادین خواندن گزارههای دینی، سخن‌گفتن از خداوند را بیمعنا نمی‌داند و بدین‌ترتیب به چالش اصلی پیش روی دینداران که از جانب پوزیتیویستها مطرح شده بود پاسخ میدهد. تفسیر نمادین از زبان دین تلاش دارد تا توضیح دهد که چگونه زبان دینی می‌تواند معرفت‌بخش باشد. اما اشکال اصلی وارد بر نظریة وی این است که با قبول پیش‌فرض حداکثری او در باب نمادین‌بودن تمامی گزارههای دینی و زبان دین، دیگر نمیتوان به نحو حقیقی و غیرنمادین در باب خدا سخن گفت. بنابراین راه برای شناخت و ارتباط برقرارکردن با خداوند بسته شده و تفسیر نمادین وی بیش از آنکه تفسیری الاهیاتی باشد، تبدیل به یک تفسیر متافیزیکی میشود و تا جایی پیش میرود که حتی مسیحیت را از درون خالی می‌کند و جز پوستهای از آن باقی نمیگذارد. شناخت و فهم این نظریة پیچیدة تیلیش فقط با شناخت دغدغههای فلسفی ـ الاهیاتی وی و فقط در چهارچوب کل نظام فکریاش امکانپذیر است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

کتاب مقدس.

پترسون، مایکل و دیگران (1393). عقل و اعتقاد دینی: درآمدی بر فلسفه دین، ترجمة احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.

تیلیش، پل (1381). الهیات سیستماتیک، ج 2 و 1،ترجمة حسین نوروزی،تهران: انتشاراتحکمت.

تیلیش، پل (1384). شجاعتِ بودن، ترجمة مراد فرهادپور، تهران: شرکت انتشارات علمی وفرهنگی.

سارتر، ژانپل (1380). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمة مصطفی رحیمی، تهران: انتشاراتنیلوفر.

گیسلر، نورمن (1391). فلسفة دین، ترجمه دکتر حمیدرضا آیتاللهی، تهران: انتشارات حکمت.

Alston, William P. (1998). ‘Religious language’ in Routledge Encyclopedia of Philosophy, Vol. 8, Craig Edward (ed.), London: Routledge.

Paul J. Achtemeier (1985). ‘Biblical Criticism’ in Harper's Bible Dictionary, Harper and Row.

Ford, Lewis S. (1966). ‘The Three Strands of Tillich’s Theory of Religious Symbols’, The Journal of Religion, Vol. 46, No. 1, Part 2, University of Chicago Press.

Hébert, Mireille, Reijnen, Anne Marie (2010). Paul Tillich et Karl Barth: Accords et Antagonismes Théologique, LIT Verlag Münster.

Hick, John H. (1990).Philosophy of Religion. New Delhi: Prentice Hall of India.

McDonald, H. D. (1964). ‘The Symbolic Theology of Paul Tillich’, Scottish Journal of Theology, Vol. 17, Issue 4.

Amy-Jill Levine et al (eds.) (2006).The Historical Jesus in Context, Princeton University Press.

Heywood, Thomas, J. (1965). ‘Religious Language as Symbolism’, Religious Studies, Issue 1.

Tillich, Paul (1975). Systematic Theology, Vol. I & II,London: The University of Chicago Press.

Tillich, Paul (1996). ‘Religious Language as Symbolic’, in Philosophy of Religion, Selected Readings, NewYork: Oxford University Press
Tillich, Paul (1958). ‘The Religious Symbol’, Daedalus, Vol. 87, No. 3.

Tillich, Paul (1957). The Dynamics of Faith, Harper Torchbooks.

Tillich, Paul (1959). Theology of Culture, Robert C. Kimball (ed.), New York: Oxford University Press.

‘Demythologization’, Oxford Biblical Studies Online, in www.oxfordbiblicalstudies.com.

جستارهای فلسفه دین

نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی ـ فلسفی وی

مراجع

مراجع

دوره 6، شماره 1
بهار و تابستان 1396
صفحه 19-44

نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی ـ فلسفی وی

مراجع

مراجع

دوره 6، شماره 1بهار و تابستان 1396صفحه 19-44

دوره 6، شماره 1
بهار و تابستان 1396
صفحه 19-44