نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری فلسفه دین، پردیس فارابی ،دانشگاه تهران
2 استاد گروه فلسفه، دانشکده الهیات ، پردیس فارابی، دانشگاه تهران
چکیده
معضل شر و مسئلهی معجزه،از مهمترین مسائل فلسفهی دین میباشد. جان مکی، ویلیامرو و سایر فیلسوفان مسئلهی منطقی شر و مسئلهی شواهدی شر را مطرح میسازند، حال آنکه جیمز کلر معجزه را به منزلهی مسئله سوم شر مطرح ساختهاست. جیمز کلر معجزه را به دو قسم، معجزات معرفتی و عملی تقسیم میکند و معتقد است که احتمال وقوع معجزات به هر دو معنای مزبور در حقیقت مسئلهی شر را تقویت می کند و آنرا به یک معضل برای صفاتی همچون قادر مطلق، عالم مطلق و نیکخواهی محض خداوند برمیشمارد. جیمز کلر با استناد بر پارادایم علوم تجربی، درک مدرنی از معجزه به عنوان تعلیق موقت یک یا چند قانون طبیعت که با قدرت الهی انجام شده است را الگوی کار خود قرار میدهد و بهرهمندی تنها گروهی خاص از معجزه را در تناقض با عدالت خداوند میداند. حال آنکه از نظر حکماء و متکلمین مسلمان اولا بر خلاف دیدگاه متفکران غربی معجزه از جهت خرق عادت بودن صرفا با قوانین علوم تجربی و با تجربه عادی و روزمره انسان مخالف است، نه اینکه خارج از قانون وقواعد عقلی-فلسفی باشد. ثانیا، معجزه حجت عمومی خداوند است و آن نه تنها فقط برای فرزانگان، بلکه برای همگان مفید وحجت آن غیر قابل انکار است.
کلیدواژهها
منابع ومآخذ:
- ابن رشد محمد بن احمد (1988م)، الکشف عن مناهج الادله فی عقائد المله، بیروت: مرکز دراسات الوحده العربی.
- احمدی، محمد امین (1378)، تناقضنما بودن یا غیبنما بودن-نگرشی نو به معجزه، قم: مرکز انشتارات دفتر تبلیغات اسلامی.
- جوادی آملی، عبدالله (1379)، سیره پیامبران در قرآن، قم: اسراء.
- سبحانی التبریزی، جعفر(1426 ق)، الاهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، گردآورنده حسن محمد مکی العاملی، قم: مرکز العالمی للدراسات السلامیه.
5.صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981)، الحکمه المتعالیه فیالاسفارالعقلیه الاربعه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
- صدرالدین الشیرازی، محمد بن ابراهیم ( 1360)، شواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- فتحیه، عباس و جعفر آریانی (1394)، حقیقت و تاثیر اعجاز، قم: نشر اسراء.
- فراهیدی، خلیل بن احمد (1424ق)، کتاب العین، تحقیق دکتر عبد الحمید هندوانی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- قدردانقراملکی، محمد حسن (1381)، معجزه در قلمروی عقل و دین، قم: بوستان کتاب.
- قوشچی، علاءالدین (1307ق)، شرح تجرید الاعتقاد، تبریز.
- لاهیجی، عبدالرزاق (1362)، سرمایه ایمان در اصول اعتقادات، تصحیح صادق لاریجانی، تهران: الزهراء.
- مطهری، مرتضی مطهری (1374)، مجموعه آثار، ج 4، قم:انتشارات صدرا.
13.مطهری، مرتضی (1370)، آشنایی با قرآن، انتشارات صدرا.
- مطهری، مرتضی(1398)، عدل الهی، قم: انتشارات صدرا.
- مطهری، مرتضی (1387)، انسان کامل (مجموعه آثار)، ج 23.
- هاسپرز، جان (1371)، فلسفه دین، قم: ترجمه مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
- 17. Alston, William P. (1996). The Inductive Argument from Evil and the Himan Cognitive Condition. In the Evidental Argument from Evil, edited by Daniel Howar-Synder, Bloomington: Indiana University Press.
- 18. Corner, David, (2007), The Philosophy of Miracles. Continumm: 1st edition
- 19. Christian, William (1959), The Interpretation of Whitehead’s Metaphysics, (New Haven: Yale University Press).
- 20. Flew, Antony, Miracles, in Encyclopedia of Philosophy, Edited by Paul Edward, Vol 3.
- 21. Hartshorne, Charles (1948), Divine Relativity: A social conception of God, New Havan: Yale University press.
- 22. Hebblethwaite, Brain (2000), Evil, Suffering and Religion. Society for Promoting Christian; 2nd edition.
- 23. Hume, David. (1748) An Enquiry Concerning Human Understanding, Tom L. Beauchamp (ed), New York: Oxford University Press, 2000.
- 24. Keller, James A. (1988), Problems of Evil and the Power of God. Ashgate Publishing Company.
- 25. Keller, James A. (1995). A Moral Argument Against Miracles. Faith and Philosophy, 54-78.
- 26. Keller, James A (1989) The Problem of Evil and The Attributes of God, in Philosophy of Religion. Vol, 25. (1989), 155-171.
- 27. Keller, James A. (1995), The Power of God and Miracles in Process Theism, in Journal of the American Academy of Religion, Vol-63. No-1. 105-126.
- 28. Luck, Morgan (2009), Aquinas’s Miracles and the Luciferous Defence: The Problem of the Evik/Miracle Ratio, in Sophia, Vol, 48; Iss, 2, 167-177.
- 29. Locke, John (1958). A discourse of miracles, in I.T. Ramsey (ed). The Reasonableness of Christianity, (Stanford: Stanford University Press, 1958).
- 30. McKenzie, D. (1999), Miracles Are Not Immoral; A Response to James Keller’s Moral Argument Against Miracles. Religion Studies, 35, 73-88.
- 31. Overall, C. (1996). Miracles as Evidence Against The Existence of God. In R.Lamer (Ed), Questions of Miracle.
- 32. Peterson, Micheal (1992). The problem of evil: selected Readings, University of Note Dame Press. Notre Dame, Indiana.
- 33. Peter,Vardy (1997) The Puzzle of Evil. Routledge Press.
- 34. Rowe, William L. (1975), The Problem of Evil and Some Varieties of Atheism. American Philosophical Quarterly 16 (4); 335-341.
- 35. Swinburne, R (1968), Miracles, in The Philosophical Quarterly. 18, No 73.
- 36. Swinburne, R (2004). The Existence of Godm 2nd. ed (NewYork: Oxford University Press).
- 37. Swinburne, Richard (1983), Faith and Reason. New York: Oxford University Press.
- 38. Twelftree, Graham H. (2011), The Cambridge Companion to Miracles. Cambridge University Press.
- 39. Whitehead A.N. (1969) Process and Reality. New York: The Macmillan Co; repr. The Free Press.