جستارهای فلسفه دین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزشی فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکترای فلسفه داانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و مسائل معرفت‌شناسی، شیوة حصول باورهاست و یکی از مهم‌ترین رهیافت‌های نیل به این مقصود را دبلیو. کی. کلیفورد ارائه کرده است؛ وی با اتخاذ رویکرد دلیل‌گرایی قوی، در پی‌ریزی بنیان جدیدی برای پذیرش باور، نقش عمده‌ای داشت. عمده‌ترین نقطة اتکای وی در این مسیر پیوند میان اخلاق و معرفت‌شناسی است، به نحوی که هر خطای معرفتی خطایی اخلاقی خواهد بود. معیارهایی که وی برای رعایت حریم حقوق معرفتی، معرفی می‌کند بسیار سخت‌گیرانه و دقیق است. ترسیم دقیق فراز و نشیب‌های تفکر وی و بایدها و نبایدهایش در این موضوع، نشان از آن دارد که کلیفورد با دقت عملی خاصی به باورهای خویش و باورهای اطرافیانش می‌نگرد. او با صبر و حوصله و هم‌چون مصلحی که به دنبال اصلاح و دانستن و از همه مهم‌تر یافتن حقیقت است با شجاعت و تهور خاص خودش به تفکیک باورهای سره و ناسره می‌پردازد، هرچند او در کنار همة این دقت‌ها و بی‌تکلفی‌ها در پذیرش باورهای درست، خود را از شناخت برخی باورهای حقیقی محروم کرده است.

کلیدواژه‌ها