1دانشجوی دکترای کلام، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
2دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
سنتی برای وجود خداوند را اصلاً قانع‌کننده نمی‌یابند. آن‌چه ممکن است بدتر از آن باشد، این است که بعضی از مردم با خلوص نیت در جست‌وجوی خداوند هستند، اما او را نمی‌یابند و ناچار می‌شوند با احساس ناخشنودی و دلسردی، این جست‌وجو را رها کنند. «خفای الهی» نامی است که فلاسفه بر این پدیده نهاده‌اند.
جان شلنبرگ، فیلسوف معاصر، معتقد است که خفای الهی، الحاد را توجیه می‌کند. پل موزر فیلسوف تحلیلی معاصر، برعکس جان شلنبرگ، نه‌تنها معتقد نیست که خفای الهی، الحاد را توجیه می‌کند بلکه اساساً از نظر او خفا ویژگی لازم و ضروری مثبت خدای یهودی-مسیحی است.
ما در این مقاله به بررسی و مقایسة دیدگاه‌ها و دلایل این دو فیلسوف معاصر دربارة مسئلة خفای الهی می‌پردازیم و اعتبار برهان خفای الهی در توجیه الحاد را با توجه به نظرات این دو فیلسوف مورد بررسی قرار می‌دهیم. نتایجی که از بررسی‌های انجام‌شده در این مقاله به‌دست می‌آید از این قرارند که اولاً برخلاف دیدگاه موزر مسئلة خفای الهی نیازمند توجیه و استدلال به طور کلی است؛ ثانیاً استدلال شلنبرگ بر مبنای خفای الهی از سوی خداباوران قابل پاسخ‌گویی است و نمی‌تواند الحاد را توجیه کنند.
John Schellenberg and Paul Moser on Divine Hiddenness
چکیده [English]
The existence of God is not obvious for some people at all. For them, the traditional arguments for God’s existence are not compelling. Worse still possibly, some people sincerely are seeking God, but don’t find Him. So feeling dissatisfaction and disappointment, they abandon the quest inevitably. ‘Divine Hiddenness’ is the name philosophers have given to this phenomenon.
John Schellenberg, contemporary philosopher, believes that divine hiddenness justifies atheism. Paul Moser, contemporary analytic philosopher, unlike Schellenberg not only does not believe that divine hiddenness justifies atheism but, in his view, hiddenness is the essential and positive attribute of Jewish-Christian God.
In this paper, based on the ideas of the two philosophers, we consider and compare their viewpoints and arguments about the problem of divine hiddenness, and investigate the validity of divine hiddenness argument in justification of atheism.
According to the results of the paper, unlike the Moser’s point of view the divine hiddenness requires a justification. And schellenberg’s argument from divine hiddenness is answerable by theists and could not justify atheism.
Howard-Snyder‚ Daniel, Paul. k. Moser (2002). ‘Introduction: The Hiddenness of God’ In Divine Hiddenness;New Essays, Daniel Howard-Snyder & Paul. k. Moser (eds.), Cambridge: Cambridge University Press.
Moser‚ Paul. k. (2008). The Elusive God‚ Cambridge: Cambridge University Press.
Moser‚ Paul. k. (2004). ‘Does Divine Hiddeness Justify Atheism?’, In Contemporary Debates in Philosophyof Religion, ed. Michael Peterson (ed.), Malden, MA: Blackwell.
Moser‚ Paul. k. (2002). ‘Cognitive Idolatry and Divine Hiding’, In Divine Hiddenness New Essays‚ Daniel Howard-Snyder & Paul. k. Moser (eds.), Cambridge: Cambridge University Press.
Schellenberg, J. L. (2006). Divine Hiddenness and Human Reason, Ithaca NY: Cornell University Press.
Schellenberg‚ J. L. (2005). ‘The hiddenness argument revisited (I)’‚ Religious Studies, No.41.
Schellenberg‚ J. L. (2004). ‘Does Divine Hiddenness Justify Atheism?’, In Contemporary Debates in Philosophy of Religion, Michael Peterson (ed.) Malden, MA: Blackwell.
Swinburne‚ Richard (1981). Faith and Reason‚ Oxford: Clrandon Press.
ابتدای صفحه