جستارهای فلسفه دین
بررسی و نقد رابطة خدا و جهان آفرینش در آرای مقدم ویتگنشتاین

حمیدرضا آیت اللهی؛ مریم شادی

دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1392، ، صفحه 1-19

چکیده
  پرسش‌گری از خدا و جهان آفرینش توسط لودیگ ویتگنشتاین یکی از پر رمز و رازترین و در عین حال کم‌دامنه‌ترین کنش‌های فلسفی اوست که واکاوی حدود و ثغور آن می‌تواند در روشن‌شدن بسیاری از زوایای فکری این فیلسوف مؤثر باشد. خدای ویتگنشتاین، در دیدگاه اولیة او، آشکارگی در عالم ندارد. او در بررسی دقیقی به بی‌نسبت‌بودن زبان و تعابیر متافیزیک، ...  بیشتر

اراده، سوژة مرید، و ارادة بیگانه (خدا) در آموزه‌های ویتگنشتاین متقدم

مهدی حسین‌زاده یزدی؛ علی‌اکبر احمدی افرنجامی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 1-17

چکیده
    ویتگنشتاین در فقرات پایانی تراکتاتوس از وجود امر ناگفتنی سخن می‌گوید که خود را نشان می‌دهد. اراده و سوژة مرید در آموزه‌های ویتگنشتاین متقدم در زمرة ناگفتنی‌ها قرار می‌گیرد. ویتگنشتاین در یادداشت‌ها، از سوژه با چهار عنوانِ سوژة متفکر، سوژة شناسا، سوژة متافیزیکی، و سوژة مرید سخن می‌گوید. سوژة مرید متفاوت از دیگر عناوین تبیین ...  بیشتر

نظریۀ کاربردی معنا و تأثیر آن در معرفت‌شناسی دینی

رضا اکبری

دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 1-15

چکیده
  در فلسفۀ زبان از نظریات معناداری سخن به‌میان می‌آید. یکی از مهم‌ترین نظریات در این حیطه نظریۀ «کاربردی» است. براساس نظریۀ کاربردی، معنای یک لفظ چیزی جز کاربرد آن لفظ در زبان نیست. در این نظریه، زبان خصوصی وجود ندارد و معناداری به‌مثابة امری اجتماعی در یک جامعۀ زبانی تحقق پیدا می‌کند. در هریک از جامعه‌های زبانی با توجه به زمینه‌های ...  بیشتر

بررسی انتقادی نظریة «نحوة معیشت» ویتگنشتاین و عمق نفوذ آن در تفکر دینی

قاسم پورحسن

دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 17-50

چکیده
  معنا‌داری زبان دین در نزد ویتگنشتاین، یعنی شرکت در یک حیات و داشتن صورت زندگی. بدون «صورت حیات» و شراکت در نحوه‌ای از این صور، زبان و گزاره‌های دینی برای فرد معنای خاصی ندارند و فرد نمی‌تواند آن‌ها را درک کند. ادراک و داوری یک باور دینی، تنها در پرتو صورت حیات برای فرد امکان‌پذیر است. آن‌چنان‌که کای نیلسون در مقالة معروفش ...  بیشتر