جستارهای فلسفه دین
رابطه ی خدا با آفرینش نخستین ؛تحلیل مفهومی مولفه های خوانش ابن سینا از قاعده ی الواحد

مریم باروتی؛ محمد سعیدی مهر

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 79-99

چکیده
  قاعده ی الواحد را می توان یکی از مهم ترین و پر چالش ترین قواعد فلسفی به حساب آورد. ابن سینا یکی از فیلسوفانی است که به این قاعده پرداخته است. او در عینِ اقامه ی ادله برای اثبات قاعده ی الواحد، آن را در نمط پنجم الاشارات ذیل عنوان "تنبیه" مطرح کرده است. خواجه نصیرالدین بر این اعتقاد است که چون ابن سینا این قاعده را بدیهی می داند، آن را ذیل ...  بیشتر

منشأ شر از دیدگاه افلاطون

فاطمه رأفتی؛ محمد سعیدی مهر؛ بابک عباسی

دوره 9، شماره 2 ، آذر 1399، ، صفحه 19-32

چکیده
  افلاطون در هیچ یک از آثار خود نظریه منقح و مفصلی در باب شرور ارائه نداده است و تنها در برخی محاورات وی می توان اشاراتی به مسائلی همچون منشأ پیدایش شرور در عالم یافت. ابهام موجود در آثار افلاطون سبب شده که برخی پژوهشگران اظهار دارند که اساساً افلاطون نظریه ای در این باب نپرورانده و گروهی دیگر که معتقدند وی در باره منشأ شر سخن گفته، در ...  بیشتر

ارزیابی و مقایسة نقادانه دیدگاه طباطبایی، مطهری و جوادی آملی در باب وحدت وجود و لوازم الهیاتی آن

مرضیه رضایی؛ حمیدرضا آیت اللهی؛ محمد سعیدی مهر

دوره 7، شماره 1 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 91-109

چکیده
  یکی از مباحث مهم در فلسفة دین، موضوع وحدت عالم و نسبتش با واحد‌بودن خداوند است. این برداشت‌های متفاوت از وحدت عالم تحت بحث وحدت وجود چالش‌برانگیز شده است. در این مقاله تلاش می‌کنیم دیدگاه فیلسوفان مسلمان وابسته به مکتب حکمت متعالیه را با این بحث روشن سازیم و استدلال‌های آن‌ها را ارزیابی کنیم و برتری دیدگاه برخی بر برخی دیگر را نشان ...  بیشتر

تقریر آقا علی حکیم از برهان صدیقین در اثبات خدا

مرتضی پویان؛ محمد سعیدی مهر؛ رضا اکبریان؛ محمد علی حجتی

دوره 3، شماره 2 ، آبان 1393، ، صفحه 25-35

چکیده
  آقا علی حکیم در رساله‌ای که در ضمن حاشیه بر اسفار در اثبات خدا نگاشته است برهان صدیقینی در اثبات خدا تقریر کرد که آن را در عالم اسلام و میان اصحاب حکمت متعالیه، برهانی ابتکاری و منحصر به فرد خواند. وی با لحاظ اعتبارات چهارگانه از حقیقت وجود به تقریر برهان صدیقین پرداخت. نزد وی، اگر حقیقت وجود 1. من حیث هی هی؛ 2. بشرط اطلاق؛ 3. بشرط تجرد؛ ...  بیشتر